GMP i MAHs

Zachęcamy i serdecznie zapraszamy Wszystkich Państwa oraz Firmy
do uczestnictwa w wydarzeniach ON-LINE

Skontaktuj się z nami!

Aktualizacja [18/11/2021]

29 lipca 2021 roku, Europejska Agencja Leków (EMA) opublikowała końcową wersję dokumentu zatytułowanego Reflection paper on Good Manufacturing Practice and Marketing Authorisation Holders (Dokument analityczny na temat dobrej praktyki wytwarzania (GMP) oraz podmiotów odpowiedzialnych (MAHs)). Ten dokument koncentruje się na odpowiedzialnościach powiązanych z GMP, które mają zastosowanie do podmiotów odpowiedzialnych i ma na celu zapewnienie większej przejrzystości odnośnie tego, jak różne to są zobowiązania i co one oznaczają w praktyce dla podmiotów odpowiedzialnych. Ten dokument nie dostarcza jednak wskazówek „w jaki sposób/jak” te różne obowiązki można wypełnić.

W porównaniu do projektu dokumentu, końcowa jego wersja bardziej szczegółowo opisuje obowiązki, które mają zastosowanie do podmiotów odpowiedzialnych (MAHs) weterynaryjnych produktów leczniczych zgodnie z ROZPORZĄDZENIEM PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2019/6.

4 października 2016 r. Europejska Agencja Leków (EMA) udostępniła do publicznych konsultacji na okres 3 miesięcy nowy dokument zatytułowany Concept paper on Good Manufacturing Practice and Marketing Authorisation Holders (Dokument koncepcyjny dotyczący dobrej praktyki wytwarzania (GMP) oraz podmiotów odpowiedzialnych (MAHs)).

na wytwarzanie zgodność z GMP.

Poniżej zamieszczono kilka przykładowych odpowiedzialności, które dotyczą posiadaczy pozwoleń na dopuszczenie do obrotu, określonych w aktualnym europejskim przewodniku GMP:

• Rozdział 1 przewodnika GMP w Sekcji 1.11, dotyczącej przeglądów jakości produktów (PQRs, Product Quality Reviews), nakłada na posiadaczy pozwoleń na dopuszczenie do obrotu jasno określoną odpowiedzialność w przypadkach, kiedy nie są oni wytwórcami, odnośnie oceny wyników przeglądu jakościowego produktu oraz dokonania oceny czy należy przedsięwziąć działania naprawcze i zapobiegawcze lub jakąkolwiek rewalidację. Doświadczenie pokazało w wielu przypadkach, że podmioty odpowiedzialne często nie przeprowadzają takich ocen w odniesieniu do przeglądów jakości produktów.
• Aneks 2 w paragrafie 36., wskazuje obowiązki posiadaczy pozwoleń na dopuszczenie do obrotu w odniesieniu do komórek i tkanek ludzkich, które są używane jako materiały wyjściowe dla biologicznych produktów leczniczych. Stanowi on, że powinna istnieć umowa techniczna pomiędzy stronami odpowiedzialnymi (np. wytwórcami, bankami tkanek, sponsorami, podmiotami odpowiedzialnymi), która definiuje obowiązki/zadania każdej strony, w tym Osoby Odpowiedzialnej (RP, Responsible Person) oraz Osoby Wykwalifikowanej (QP, Qualified Person).
• Aneks 19 określa odpowiedzialności posiadacza pozwolenia na dopuszczenie do obrotu w paragrafach 6.1 oraz 10.2 w celu zapewnienia, że próby referencyjne i archiwalne są pobierane i przechowywane.

Prawdopodobnie jednak, najsilniejsze odwołanie w europejskim przewodniku GMP względem odpowiedzialności posiadaczy pozwoleń na dopuszczenie do obrotu, znajduje się w Aneksie 16, który stanowi, że „pełną/ostateczną odpowiedzialność za działanie produktu leczniczego w ciągu cyklu życia, jego bezpieczeństwo, jakość i skuteczność, ponosi posiadacz pozwolenia na dopuszczenie do obrotu (MAH, Marketing Authorisation Holder)”.

W odniesieniu do prawodawstwa, istnieją również szczególne zobowiązania nałożone na posiadaczy pozwoleń na dopuszczenie do obrotu, które na ogół dotyczą GMP oraz rozważań nad jakością produktu, np.:

• Artykuł 23 Dyrektywy 2001/83/WE oraz Artykuł 27 Dyrektywy 2001/82/WE obligują posiadaczy pozwoleń na dopuszczenie do obrotu do utrzymania pozwoleń na dopuszczenie do obrotu (MAs, Marketing Authorisations) stosownie do postępu naukowego, co ma bezpośrednie znaczenie dla miejsc wytwarzania. Artykuł stanowi, że po wydaniu pozwolenia na dopuszczenie do obrotu posiadacz musi, w odniesieniu do metod wytwarzania i kontroli przewidzianych we wniosku o pozwolenie na dopuszczenie do obrotu, wziąć pod uwagę postęp naukowy i techniczny i wprowadzać wszelkie zmiany, które mogą być wymagane dla umożliwienia, by produkt leczniczy mógł być wytwarzany i badany za pomocą ogólnie przyjętych metod naukowych.

Istnieją również przepisy w prawodawstwie, dotyczące zobowiązań posiadaczy pozwoleń na dopuszczenie do obrotu odnośnie dostarczania produktu.

• Artykuł 81 Dyrektywy 2001/83/WE dotyczy dostaw produktów leczniczych i zobowiązuje posiadaczy pozwoleń na dopuszczenie do obrotu w zakresie ich odpowiedzialności do zapewnienia stałych i właściwych dostaw w taki sposób, że potrzeby pacjentów są zaspokojone. (W związku z tym, Rozdział 5 europejskiego przewodnika GMP w paragrafie 5.71, obliguje wytwórców do raportowania posiadaczom pozwoleń na dopuszczenie do obrotu we właściwym czasie, wszelkich ograniczeń w działalności produkcyjnej, które mogą skutkować nieprzewidzianymi ograniczeniami dostaw, w celu ułatwienia zgłoszenia przez posiadacza pozwolenia na dopuszczenie do obrotu ograniczeń w dostawach do właściwych kompetentnych organów/władz.)

W tym miejscu należy podkreślić, że pewne ważne działania posiadaczy pozwoleń na dopuszczenie do obrotu, odnoszące się do zapewnienia zgodności z GMP oraz pozwoleniem na dopuszczenie do obrotu, nie są nazbyt dobrze wskazane/przypisane w aktualnym europejskim przewodniku GMP. Dla przykładu, dostarczanie różnym miejscom wytwarzania niezbędnych informacji zawartych w Modułach 1 i 3 CTD pozwolenia na dopuszczenie do obrotu, by umożliwić tym miejscom wytwarzanie leków zgodnie z pozwoleniem na dopuszczenie do obrotu.

Ponadto, zarządzanie zmianami w pozwoleniu na dopuszczenie do obrotu i zobowiązaniami regulacyjnymi (dokonanymi pomiędzy właścicielem pozwolenia na dopuszczenie do obrotu a kompetentnym organem) oraz ich komunikowanie różnym miejscom wytwarzania, mogą mieć istotny wpływ na zgodność z pozwoleniem na dopuszczenie do obrotu, jeżeli (te działania) nie zostały właściwe wykonane. Znaczenie sprawnego procesu komunikacji w tym obszarze, prawdopodobnie nabiera jeszcze większego znaczenia, kiedy zmierza się w kierunku większej elastyczności odnośnie zarządzania cyklem życia zmiany porejestracyjnej (np. więcej zmian w procedurze „wykonaj i powiadom”).

Informowaliśmy już na naszej stronie o końcowym dokumencie koncepcyjnym dotyczącym nowej wytycznej ICH Q12 pt. Technical and Regulatory Considerations for Pharmaceutical Product Lifecycle Management (Rozważania techniczne i regulacyjne odnośnie zarządzania cyklem życia produktu farmaceutycznego) i opublikowanym przez ICH we wrześniu 2014 roku. Wytyczna ICH Q12 dostarczy osnowy, w celu ułatwienia zarządzania zmianami porejestracyjnymi w obszarze Chemii, Wytwarzania i Kontroli (CMC, Chemistry, Manufacturing and Controls) w ciągu cyklu życia produktu w bardziej przewidywalny i skuteczny sposób.

Biorąc pod wzgląd powyższe rozważania, rekomenduje się opracowanie dokumentu, który w zamierzeniu będzie ujmował wszystkie odpowiedzialności mające zastosowanie do firm – właścicieli pozwoleń na dopuszczenie do obrotu – w celu zapewnienia wytwórcom zgodności z GMP. Będzie to również skutkować pełniejszym obrazem środowiska regulacyjnego odnośnie GMP, w jakim działa posiadacz pozwolenia na dopuszczenie do obrotu.

 
Źródło: EMA, EC