Koteże, ul. Sokoła 1, 83-200 Starogard Gdański
Tel/Fax: (+48) 58 531 02 59
Tel: (+48) 606 93 82 51

ASE Pharma Solutions

12 października 2015 r., Komisja Europejska opublikowała zmienioną wersję Aneksu 16: Certyfikacja przez Osobę Wykwalifikowaną i zwalnianie serii do wytycznych GMP (Dobrej Praktyki Wytwarzania). Termin wejścia w życie zmienionej wersji upływa 15 kwietnia 2016 roku.

Zasady ogólne

Zmieniona wersja aneksu stanowi: Pełną/ostateczną odpowiedzialność za działanie produktu leczniczego w ciągu cyklu życia, jego bezpieczeństwo, jakość i skuteczność ponosi posiadacz pozwolenia na dopuszczenie do obrotu. Jednakże, Osoba Wykwalifikowana (QP) jest odpowiedzialna za zapewnienie, że każda indywidualna/poszczególna seria została wytworzona i sprawdzona zgodnie z obowiązującym prawem kraju/państwa członkowskiego, w którym certyfikacja ma miejsce, zgodnie z wymaganiami pozwolenia na dopuszczenie do obrotu, i Dobrą Praktyką Wytwarzania (GMP). (…)

PROCES/PROCEDURA CERTYFIKACJI

Nowy Aneks 16 wyjaśnia kwestie dotyczące poboru prób produktów pochodzących z importu.

(…) Próbki mogą być pobierane albo po przybyciu na teren EU albo w miejscu wytwarzania kraju trzeciego, zgodnie z technicznie uzasadnionym podejściem, które jest udokumentowane w systemie jakości firmy. Odpowiedzialności, odnoszące się do poboru prób, powinny być zdefiniowane w pisemnej umowie pomiędzy danymi miejscami. (…)

W przypadku, kiedy pobór prób jest realizowany w miejscu wytwarzania kraju trzeciego, zmieniony aneks wymaga technicznego uzasadnienia, obejmującego formalny proces Zarządzania Ryzykiem Jakości w celu identyfikacji i zarządzania wszelkimi ryzykami towarzyszącymi takiemu podejściu. Taki proces, powinien być w pełni udokumentowany i powinien obejmować przykładowo, następujące elementy:

  • audyt działalności wytwórczej, obejmujący każdą aktywność dotyczącą poboru prób w miejscu (wytwarzania) kraju trzeciego,
  • ocenę kolejnych etapów transportu zarówno serii jak i prób w celu zapewnienia, że próby są reprezentatywne dla importowanej serii,
  • zabezpieczenie okresowo-losowych analiz prób pobranych po dokonaniu przywozu, w celu uzasadnienia ciągłego polegania/opierania się na próbach, które zostały pobrane w kraju trzecim,
  • kontrola każdego nieoczekiwanego wyniku lub potwierdzonego wyniku poza specyfikacją (takie zdarzenie należy traktować jako potencjalną wadę jakościową i wyjaśniać zgodnie z wytycznymi zamieszczonymi w Rozdziale 8 EudraLex, Tom 4, Część I).

Istnieją pewne obowiązki/zadania, które muszą być osobiście wykonane przez QP oraz dwadzieścia jeden innych, które mogą być delegowane właściwie wyszkolonemu personelowi lub stronom trzecim.

Osoba Wykwalifikowana (QP) musi osobiście zapewnić, że następujące odpowiedzialności operacyjne zostały dopełnione przed certyfikacją serii służącą jej zwolnieniu na rynek lub przeznaczeniu na export:

  1. Certyfikacja jest dozwolona zgodnie z warunkami określonymi w zezwoleniu na wytwarzanie/import.
  2. Wszelkie dodatkowe obowiązki i wymagania, wynikające z ustawodawstwa krajowego/narodowego zostały wypełnione/są przestrzegane.
  3. Certyfikacja została ujęta w rejestrze lub równoważnym dokumencie.

Dodatkowo, QP jest odpowiedzialna za zapewnienie, dla przykładu, że:

  • całkowity łańcuch dostaw, odnośnie substancji aktywnej i produktu leczniczego, aż do etapu certyfikacji jest udokumentowany i dostępny dla QP; należy tutaj uwzględnić miejsca wytwarzania materiałów wyjściowych i opakowaniowych dla produktu leczniczego i wszystkich innych materiałów, uznanych za krytyczne na podstawie dokonanej oceny ryzyka procesu wytwarzania,
  • wszystkie audyty miejsc zaangażowanych w wytwarzanie i badanie produktów leczniczych oraz w wytwarzanie substancji aktywnej zostały przeprowadzone, i że raporty z audytów są dostępne dla QP dokonującej certyfikacji,
  • dane z wykonanych badań kontroli jakości produktu gotowego spełniają Specyfikację produktu gotowego opisaną w pozwoleniu na dopuszczenie do obrotu lub gdzie jest to zatwierdzone/autoryzowane QP odpowiada za zapewnienie wykonania/realizacji programu Badań zwolnieniowych w czasie rzeczywistym (RTRT),

chociaż te zadania mogą zostać delegowane, jak wspominano powyżej.

POLEGANIE/OPIERANIE SIĘ NA OCENACH ODNOŚNIE GMP DOKONANYCH PRZEZ STRONY TRZECIE, NP. AUDYTY

W niektórych przypadkach, QP może polegać na prawidłowym funkcjonowaniu farmaceutycznego systemu jakości miejsc zaangażowanych w wytwarzanie produktu, a taki scenariusz może stanowić pochodną audytów, przeprowadzonych przez strony trzecie.

Poleganie na ocenie dokonanej przez strony trzecie, np. audyty, powinno być umocowane zgodnością z zapisami Rozdziału 7 do przewodnika GMP a odnoszącymi się do właściwego zdefiniowania, uzgodnienia i kontrolowania każdej działalności zleconej na zewnątrz.

POSTĘPOWANIE Z NIESPODZIEWANYMI ODCHYLENIAMI

To jest bardzo ważna sekcja nowego Aneksu 16, która wdraża stanowisko i rozwiązanie zaproponowane przez Europejską Agencję Leków (EMA), odnośnie certyfikacji i zwalniania serii z niewielkim odchyleniem dotyczącym procesu wytwarzania i/lub metod kontroli analitycznej w odniesieniu do szczegółów, opisanych w pozwoleniu na dopuszczenie do obrotu Dok. Ref. EMEA/INS/GMP/227075/2008.

Zmieniony Aneks 16 stanowi: Pod warunkiem, że zarejestrowane specyfikacje substancji aktywnych, substancji pomocniczych, materiałów opakowaniowych i produktów leczniczych są spełnione, Osoba Wykwalifikowana (QP) może rozważać potwierdzenie zgodności lub certyfikację serii w przypadku wystąpienia niespodziewanego/nagłego odchylenia dotyczącego procesu wytwarzania i/lub metod kontroli analitycznej w odniesieniu do szczegółów zawartych w pozwoleniu na dopuszczenie do obrotu i/lub GMP. Odchylenie powinno być wnikliwie/starannie przebadane, a przyczyna źródłowa skorygowana. Taki przypadek może prowadzić do konieczności złożenia zmiany do pozwolenia na dopuszczenie do obrotu odnośnie dalszego wytwarzania produktu.

Wpływ odchylenia należy ocenić zgodnie z procesem/procedurą zarządzania ryzykiem jakości i przy zastosowaniu właściwego podejścia. Proces zarządzania ryzykiem jakości powinien obejmować ocenę potencjalnego wpływu odchylenia na jakość, bezpieczeństwo lub skuteczność serii, której/których dotyczy oraz wniosek, że ten wpływ jest nieistotny.

ZWOLNIENIE SERII

Serie produktów leczniczych mogą zostać zwolnione do sprzedaży lub dostarczone na rynek, wyłącznie po certyfikacji dokonanej przez Osobę Wykwalifikowaną (QP). Do czasu, kiedy nastąpi certyfikacja serii, powinna ona pozostać w miejscu wytwarzania lub być dostarczona w statusie kwarantanny do innego miejsca, które zostało zatwierdzone do tego celu przez właściwe kompetentne władze.

Szczegóły znajdą Państwo w zmienionej wersji Aneksu 16: Certyfikacja przez Osobę Wykwalifikowaną i zwalnianie serii.